با کلیک بر روی عنصر مورد نظر مشخصات کامل آن عنصر را ببینید.
راهكارهاي پيشنهادي براي كنترل آلودگي هواي شهر تبريز
براساس برآورد صورت گرفته معلوم ميگردد كه در حال حاضر در حدود 40% از مواد آلوده كننده خروجي از منابع مختلف آلوده كننده هواي شهر تبريز از طريق منابع متحرك انتشار مييابد. و در ضمن بيش از 99% گاز مونواكسيد از طريق خودروهاي در حال تردد در سطح شهر به هواي شهر تزريق ميگردد. همچنين گازسوز كردن وسايل حمل و نقل به مقدار زيادي از ميزان CO، SO2، HC و ذرات معلق از نتيجه احتراق در موتورها ميكاهد. اجراي راهبردهاي اساسي زير در جهت كاهش آلايندههاي منتشره از طريق خودروها ميتواند تاثير چشمگيري در كاهش آلودگي هواي شهر تبريز بگذارد.
راهبردهاي اساسي و اصلي براي كاهش آلودگي هواي شهر تبريز با توجه به نتايج مطالعات و با عنايت به راهبردهاي برنامه توسعه كشور، اولويتها و فاكتورهاي اقتصادي دخيل، بشرح زير ارائه ميگردد.
در مورد آلودگي ناشي از خودروهاي سواري
- تهيه خودروهاي كم مصرف كه آلايندههاي كمتري را توليد ميكنند. (استفاده از سيستم انژكتوري، مبدلهاي كاتاليزوري براي پالايش گازهاي خروجي آلاينده از اگزوز).
- برنامهريزي و اجراي طرح اصلاح كيفيت بنزين (توليد و توزيع بنزين بدون سرب و …) .
- تدوين و اجراي برنامه زمانبندي شده طرح جايگزين نمودن گاز طبيعي (LPG) به جاي سوختهاي فسيلي و در نهايت جايگزين نمودن گاز طبيعي فشرده (CNG).
- ايجاد مراكز مجاز و صلاحيتدار براي تنظيم موتور و انجام تست آلايندههاي خروجي خودرو و صدور برچسبهاي لازم.
- برنامهريزي و اجراي طرح عملي براي خروج و جايگزيني سواريهاي قديمي.
- تهيه و اجراي محدوده طرح ترافيك.
- كاهش سهم خودروها سواري در حجم مسافرتهاي داخل شهري از طريق:
- نصب چراغهاي هوشمند در تقاطعهاي سطح شهر.
- توسعه و تجهيز شركت واحد اتوبوسراني و تاكسيراني تبريز.
- اجراي طرح احداث مترو و ترانوا.
در مورد آلودگي ناشي از خودروهاي عمومي:
- برنامهريزي و اجراي طرح توليد و توزيع گازوئيل كم گوگرد.
- گازسوز كردن اتوبوسهاي شركت اتوبوسراني تبريز و تاكسيها كه سرويس حمل و نقل عمومي را در سطح شهر بعهده دارند (در درجه اول اولويت قرار دارند).
- افزايش حجم ناوگان حمل و نقل عمومي متناسب با جمعيت (افزايش سريع 1000 دستگاه اتوبوس گازسوز به اتوبوسهاي شركت واحد اتوبوسراني تبريز).
- تبديل سوخت خودروهاي عمومي به تكسوخته (CNG) با تكنولوژي بالا و استفاده از كاتاليزور براي كليه خودروهاي گازسوز مايع.
- امكان استفاده از خطوط اتوبوس برقي.
در مورد آلودگي ناشي از پايانههاي بار و مسافر مستقر در درون شهر:
- مكانيابي و انتقال ترمينال مينيبوسراني باغ فجر، ترمينال مينيبوسهاي روستائي و كاراژهاي باربري داخل شهري به يك يا دو منطقه مناسب در مجاورت كنار گذرهاي شهر.
- ايجاد مراكز مجاز و صلاحيتدار براي تنظيم موتور و انجام تست آلايندههاي خروجي خودرو و صدور برچسبهاي لازم.
در مورد آلودگي ناشي از خودروهاي گازسوز:
- تنظيم موتور و انجام تست آلايندههاي خروجي خودرو و صدور برچسبهاي لازم.
- طرح احداث تعدادي جايگاه سوختگيري گاز طبيعي مايع (LPG).
در مورد آلودگي ناشي از صنايع:
- تجهيز مخصوصاً صنايع بزرگ موجود به دستگاههاي پالايش دهنده هوا.
- تشويق صنايع به بهرهگيري از گاز طبيعي و جايگزيني آن به جاي سوختهاي فسيلي سنگين.
- انتقال واحدهاي صنعتي با آلودگي شديد به خارج از محدوده 25 كيلومتري شهر.
- احداث صنايعي كه آلودگي زيست محيطي كمتري دارند (استفاده از تكنولوژي تميز Clean Technology).
- احداث فضاهاي سبز در اطراف و داخل شهر.
براي دستيابي به اثرات هر يك از صنايع بزرگ بر روي هواي شهر تبريز و كاهش آلودگي هواي منطقه ضروريست كه در مطالعات آتي موارد زير مورد توجه قرار گيرند.
- مدل پخش و انتشار گازها و مواد آلاينده خروجي از نيروگاه حرارتي ، پالايشگاه تبريز، مجتمع پتروشيمي ، كارخانجات سيمان صوفيان ، كورههاي آجرپزي و واحدهاي آسفالت پزي حوالي بر روي شهر تبريز.
- مدلسازي براي انتشار مواد آلاينده در خيابانهاي شهر تبريز در ارتباط با ترافيك و وسائط نقليه موتوري.
- انجام محاسبات مدل قوطي (BOX MODEL ) براي شهر تبريز.
- محاسبه و ترسيم منحني هاي تراز مواد آلاينده براي صنايع بزرگ حوالي شهر تبريز به منظور ارزيابي اثرات صنايع بزرگ در آلودگي هواي شهر و تعيين بعد اثرات با توجه به نوع و ميزان مواد آلاينده و ارتفاع دودكشها.
انتشار آلاينده ها در داخل محيط بسته
آلاينده هايي که ما از محيط داخل مي گيريم، خيلي بيشتر از محيط خارج است. ترکيبات آلي فرار اکثرا از محيط داخل گرفته مي شود. وسايل چوبي، مواد آرايشي، پرينترهاي کامپيوتري و ...... باعث پراکنده شدن مواد سمي در محيط بسته اطراف ما مي شوند. راديوايزوتوپ ها و گاز رادن بطور اختصاصي در ساختمان ها و پي آنها وجود دارد که از سطح زمين وارد ساختمان ها و پي آنها مي گردد که به مرور زمان تجزيه شده و تبديل به پلوتونيوم و بيسموت مي شوند. سرب 210 ، پلوتونيوم 210 و سرب 206 که از انتشار گاز رادن در داخل ساختمان اندازه گيري شد و در نتيجه آزمايشاتي مشخص گرديده است که باعث آسيب رساندن به بدن انسان مي گردد. براي اين نوع از ساختمانها بايد سيستم تهويه مناسب تعبيه گردد تا وجود اين مواد در داخل ساختمان به حداقل برسد.به ازاي هر نفر 5/ متر مکعب تهويه بايد طراحي گردد.
بيماري سندرم ساختماني در رابطه با محيط داخل ساختمان بوجود مي آيد که بعلت وجود آلاينده هاي آلوده در محيط ساختمان ايجاد مي گردد.
ورودي و درجه حرارت ساختمان نيز بايد تنظيم گردد.کنترل رطوبت در داخل ساختمان، رطوبت بيش از حد بعلت وجود ميکروارگانيسم ها، کپک ها و قارچ ها باعث ايجاد و توليد سم و همچنين باعث ايجاد اثرات آلرژيک مي گردد. بيماري آسم بعلت وجود قارچ ها در داخل محيط ساختمان ايجاد مي گردد که بيشتر بر روي کودکان موثر است.
کارهاي پيشگيري از کپک زدگي:
رطوبت ظروف و سيني ها بايد گرفته شود.
مجاري متصل به فاضلاب بايد درپوش داشته باشند بعلت پس خوردن فاضلاب و رطوبت.
وسايل چوبي بايد رنگ زده و داراي پوشش باشند.
رطوبت ايده آل 30-50% و درجه حرارت مطلوب نيز 20-22 درجه سانتيگراد باشد تا مانع از کپک زدگي گردد.
بحث کنترل آلودگي ( کپک زدگي و رطوبت بيش از حد، وسايل گرمايشي و سرمايشي، نزديکي به خيابانهاي اصلي در رابطه با ايجاد سر و صدا، تهويه مناسب و.....) در مدارس با استفاده از روش هاي مناسب و مهندسي بايد انجام گيرد. البته در طرح هاي آتي مساله دوري مدارس از خيابان هاي اصلي مد نظر است.
خلاصه :
خطر آلودگي هواي داخل خانه جدي است
تحقيقات نشان ميدهد، داخل محيط خانه آلودگي هوا بيشتري نسبت به هواي شهرها و يا شهركها دارد و پيامدهاي اين آلودگي در حالي مورد بي توجه قرار ميگيرد كه حدود 80 تا 90 درصد مردم بيشترين زمان خود را در داخل خانهها و فضاهاي بسته ميگذرانند تحقيقات نشان ميدهد، داخل محيط خانه آلودگي هوا بيشتري نسبت به هواي شهرها و يا شهركها دارد اثار ناشي از اين نوع از آلودگي آلودگي هواي در حالي مورد بي توجه قرار ميگيرد اين كه حدود 80 تا 90 درصد مردم بيشترين زمان خود را در داخل خانهها و فضاهاي بسته ميگذرانند.
سوختهايي كه در مصارف پخت و پز و ايجاد حرارت استفاده ميشوند. به همراه رطوبت، ميكرو ارگانيسمها و آلرژيزاها آلودگي هواي داخل منازل را سبب ميشوند. امروزه با كاربرد تركيبات آلي مزار مانند فرمالدئيدها در ساختمانها و تهويه ضعيف هوا در منازل و ادارهها، آلايندههاي هوا در محيط داخل مكانها افزايش مييابد
پمپ و پمپاژ
پمپ به دستگاهي اطلاق مي شود که انرژي مکانيکي را از يک منبع خارجي گرفته و به سيلابي که از درون خود مي گذرد انتقال مي دهد.
متداول ترين تقسيم بندي پمپ ها بر اساس نحوه انتقال انرژي مربوطه به سيال است که براساس آن به موارد زير تقسيم مي گردند:
داراي انتقال انرژي پيوسته: که بنام پمپ ديناميکي شناخته مي شود. از اين گونه پمپ ها مي توان به توربوپمپ ها، پمپ هاي محيطي و پمپ هاي خاص اشاره نمود.
داراي انتقال انرژي متناوب ( دوره اي يا پريوديک ): که تحت عنوان پمپ هاي جابجايي شناخته مي شوند. ازآنها مي توان به پمپ هاي رفت آمدي و پمپ هاي گردشي اشاره کرد.
تقسيم بندي پمپ ها بر اساس نحوه ورود و خروج سيال:
جريان محوري : اين نوع پمپ ها داراي پروانه باز مي باشند که اين نوع پروانه براي توليد دبي بيشتر و فشار کمتر کاربرد دارد.
جريان مختلط يا نيمه سانتريفيوژ : داراي پروانه نيمه باز براي توليد دبي و فشار متوسط مي باشند.
جريان شعاعي : داراي پروانه بسته مي باشند که براي توليد دبي کم و فشار زياد بکار برده مي شوند.
پمپ هاي سانتريفيوژي به پمپ هايي گفته مي شود که داراي جريان شعاعي باشند.
مانند پمپ هاي سر چاهي، کمر چاهي و پمپ هاي خارج از سيال.
به پمپ هايي که در داخل سيال قرار مي گيرند پمپ هاي شناور گفته مي شود.
در پمپ هاي توربيني پمپ داخل سيال قرار دارد ولي انرژي از بيرون تهيه مي گردد.
پمپ هاي توربيني و شناور داراي جريان شعاعي هستند.
پمپ هاي رفت و آمدي:
1) پيستوني 2)پلانجري 3) ديافراگمي
در پمپ هاي پيستوني حلقه هاي رينگ بند بر روي بدنه پيستون قرار دارد ولي در پلانجري حلقه هاي رينگ بند بر روي سيلندر قرار دارد.در پمپ هاي پلانجري طول سر پلانجر از کورس پيستون بيشتر است ولي در پيستوني اين مساله برعکس مي باشد.
بيشترين سروکار ما با پمپ هاي ديافراگمي است. مثلا در بحث آب آشاميدني از پمپ هاي کلرزني ( کلريناتورها ) براي اضافه کردن کلر به آب استفاده مي شود.
چند مورد از کلريناتورها:
کلريناتورهاي گازي 2) کلريناتورهاي مايع 3) کلريناتورهاي متفرقه( دستي، بشکه اي، کوزه اي)
در کلريناتورهاي گازي، نيروي محرکه پمپ، فشار خود گاز است.
انواع کلريناتورهاي مايع:
برقي: نيروي محرکه آن از طريق الکتروموتور تامين مي گردد.
مکانيکي: نيروي محرکه آن از طريق موتورهاي انفجاري تامين مي گردد.
هيدروليکي: نيروي محرکه آن از طريق جريان سيال تامين مي گردد.
در پمپ هاي هيدروليکي پمپ بايستي در جايي قرار گيرد که آب با فشار ۲ اتمسفر وارد پمپ گردد.
در کلريناتورهاي دستي نسبت 1 به 4 پرکلرين را با شن مخلوط مي کنيم و درون کوزه ريخته و از آن مي توان به مدت يک هفته براي چاهي که روزانه 1 متر مکعب آب مي کشد استفاده نمود.