معرفی سایت تخصصی برای مهندسی بهداشت محیط
امروزه پايگاههاي اطلاعاتي جز جدايي ناپذير تحقيقات و مطالعات مي باشد. براي استفاده مناسب از اين پايگاههاي اطلاعاتي ابتدا بايد از وجود و محتويات آنها آگاه شد و آنگاه به شيوه ي استفاده از آنها آگاهي يافت. شايد در ظاهر جستجو در موتورهاي جستجو نظير GOOGLE يا YAHOO آسان به نظر مي آيد اما قابل ذکر است که اولا اين موتورها کمتر از 10 درصد اينترنت را تحت پوشش قرار مي دهند, ثانيا اين منابع از نظر اعتبار, قابل اعتماد نمي باشند از اين رو محققان و دانشجويان بايد به پايگاههاي تخصصي در رشته ي خودآشنايي داشته , جستجو و پزوهش را از طريق آنها دنبال کنند , از اين رو در نظر داريم در هر شماره به معرفي يک پايگاه اطلاعاتي در زمينه موضوعات مختلف پزشکي و بهداشت بچردازيم:
Toxnet يک پايگاه شامل اطلاعات مربوط به مواد شيميايي , تاثير مواد شيميايي بر طبيعت و انسان مي باشد. اين پايگاه خود متشکل از 14 پايگاه فرزعي است. اين پايگاهها اغلب توسط کتابخانه ملي پزشکي آمريکا(NLM) بخش خدمات ويزه ي اطلاعاتي (SIS) تهيه و عرضه مي گردد. در مورد تعدادي از اين پايگاهها NLM خود توليد کننده اطلاعات نبوده بلکه به عنوان فروشنده عمل مي کنند . تمام اين پايگاهها از نظر صحت و اعتبار توسط متخصصان موضوعي موسسه توليد کننده تاييد شده اند . و اينک معرفي اين 14 پايگاه بصورت خلاصه:
HSDB :(HAZARDOUS SUBSTANCES DATA BANK )
اين پايگاه معتبر در زمينه سم شناسي که حدود 5000 ماده ي شيميايي خطرناک را دربر ميگيرد . علاوه بر اطلاعات سموم شامل اطلاعاتي در مورد بهداشت صنعتي , مراحل اداره ي اورزانسي , آينده طبيعت, کشف روشها و ملزومات مهم اطلاعاتي مي باشند.
IRIS :(INTEGRATED RISK INFORMATION SYSTEM )
توسط آژانس حفاظت محيط زيست آمريکا ( EPA) تهيه مي شود که شامل 500 مادذه شيميايي خطرناک سرطان زا و غير سرطان زا مي باشد . ارزيابي اين اطلاعات توسط متخصصان EPA صورت مي گيرد.
ITER:(INTERNATIONAL TOXCITY ESTIMATE FOR RISK)
توسط TERA( TOXCICOGY EXCELLENCE FOR RISK ASSESSMENT) گردآوري مي گردد که حدود 600 ماده شيميايي را در بر مي گيرد. که نتايج تحقيقات در مورد اين مواد شيميايي را از تحقيقات سازمانهاي مختلف استخراج کرده و به مقايسه ي آنها مي پردازند. اطلاعات TERA در زمينه شناسايي خطر و تشخيص دز موثر مواد مفيد است وبه منابع لينک ميدهد .
CCRIS:(CHEMICAL CARCINOGENESIS RESEARCH INFORMATION SYSTEM ) توسط موسسه ي ملي سرطان (NCI) توليد مي شود که شامل بيش از 9000 پيشينه ي شيمي در زمينه ي سرطان زايي , رشد تومور و نتايج آزمايشهاي جلوگيري از رشد غده مي باشد. اطلاعات از مجله هاي اصلي , ابزارهاي آگاهي رساني جاري و گزارشهاي اين سازمان و ساير منابع اصلي استخراج و ارائه گرديده است.
GENETOX : توسط سازمان حفاظت محيط زيست آمريکا EPA توليد مي شود که آزمايشات سم شناسي ژنتيکي بالغ بر 3200شيميايي را در بر مي گيرد.
TOX TOWN: راهنمايي براي عناصر شيميايي , سلامتي شخصي و بهداشت محيط مي باشد که از رنگها و گرافيک و صدا و حرکت براي بيان ارتباط ميان مواد شيميايي , بهداشت محيط و سلامتي عمومي استفاده مي کند: اين چايگاه بصورت بيانيه گزارش وار مواد شيميايي که در شهر روستا و مزارع نزديک مرزهاي آمريکا و مکزيک رها مي شود و تاثيري که بر سلامتي افراد دارد مي چردازد. هدف TOX TOWN جهت آموزش دانش آموزان , معلمان و افراد مومن است.
HOUSE HOLD PRODUCTY: تاثير شيميايي بالقوه ي 6000 محصولي که در داخل خانه مورد استفاده قرار مي گيرد را برسي مي کند( مانند شامپوها , لوازم آشپزخانه حشره کش ها و ...) اين پايگاه به استفاده کنندگان امکان جستجوي الفباي محصولات را در داخل گروهها فراهم مي |آورد.
محصولات مي توانند بوسيله نوع کارخانه , عناصر شيميايي – نام فني و يا بر اساس تاثير آن بر سلامتي مورد مطالعه قرار بگيرند.
Haz-map:يک پايگاه اطلاعاتي عملکردي که اساسا براي بهداشت محيط است و همچنين براي کساني که به دنبال اطلاعاتي در مورد تاثير شيميايي و بيولوژيکي مشاغل بر سلامت افراد مي باشد، اطلاعاتي ارائه ميدهد. اين پايگاه به مشاغل مضر و بيماريهاي شغلي مي پردازد. Haz-map بر اساس بيماري، يا بر اساس مشاغل و يا سازمانها مي باشد( در مورد بيماريهايي که از مشاغل مختلف ناشي ميشود هشدار ميدهد)
Tox-map: وب سايت کتابخانه ملي پزشکي که از نقشه ايالات متحده آمريکا براي نشان دادن ميزان مواد شيميايي که در محيط پخش مي شود اطلاعات تصويري مي دهد. اطلاعات از پايگاهtoxic realized )TRI inventory) استخراج مي شود اين اطلاعات بر اساس گزارش سالانه اي است كه در مورد ميزان پخش مواد شيميايي توسط كارخانه هاي مختلف واردطبيعت مي شود ارائه مي گردد
Lact med(drugs and lactation): پایگاه اطلاعاتی در مورد داروها و سایر مواد شیمیایی است که ممکن است مادران شیرخوار مصرف کنند. این پایگاه به بررسی تاثیر این داروها و مواد شیمیایی بر میزان شیردهی و بر کودک می پردازد. این اطلاعات برای پرستاران کودک مهم است. همچنین به تواناییهای شیر مادر بعنوان جایگزینی برای داروها تاکید می گردد.
Tox line: یک پایگاه اطلاعاتی کتاب شناختی در زمینه بیوشیمی، داروسازی، فیزیولوژی تاثیر سمی داروها و سایر مواد شیمیایی می باشد که اطلاعات از سال 1965 به بعد را در بر می گیرد. این پایگاه شامل 3 میلیون اسنتناد می باشد و در دو قسمت tox line core (منابع موجود در pup med) و tox line special می باشد.
Dart (development and repro ductive toxicology): یک پایگاه اطلاعاتی کتاب شناختی در زمینه باز تولید و گسترش سم شناسی از سال 1965 به بعد می باشد که توسط EPA،NLM ( سازمان ملی علوم بهداشت محیط ) NIEHS تولید می گردد.
TOXICS REALSE INVENTORY TRI: مجموعه ای از پایگاههایی که پخش مواد شیمیایی سمی در طبیعت است که بر اساس گزارش سالانه که توسط کارخانه های دفع کننده مواد شیمیایی به EPA فرستاده میشود کامل می گردد. این اطلاعات از سال 1987-2004 را شامل میشود و به نوعی سالنامه تخصص مواد شیمیایی آمریکا می باشد این اطلاعات 650 ماده شیمیایی و طبقات آنها را شامل می شود. اطلاعات برای جلوگیری از آلودگی محیط زیست توسط کارخانه ها می باشد.
CHEMI PLUS: یک پایگاه تخصصی جهت جستجوی ساختار شیمیایی مواد می باشد که شامل بیش از 380000 پیشینه شیمی با بیش از 263000 ساختار شیمیایی می باشد. این پایگاه بوسیله نام مترادف، شماره ثبت CAS، فرمول ملکولی و کد رده بندی و ساختار، قابل بررسی است
آدرس سایت: www.toxnet.nlm.nih.gov http://
چنانچه هرگونه سوال، پیشنهاد یا انتقادی راجع به این مطلب داشتید به آدرس زیر ایمیل بزنید.
کمال ابراهیمی دانشجوی کارشناسی ارشد علوم کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی